7+1 positions for productive reconstruction

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

March 5, 2013

John Tolios

διδάκτωρ οικονομικών, CC member. SYRIZA

Ο ελληνικός λαός και κυρίως μισθωτοί και συνταξιούχοι, βιώνουν πρωτόγνωρες καταστάσεις. Οι «πολιτικές Μνημονίου» τους οδηγούν σταθερά σε εξαθλίωση και πορεία προς τον… Άδη.! Παρά τα τραγικά αποτελέσματα του Μνημονίου κυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ και τρόϊκα αναμασούν δικαιολογίες για λάθος «πολλαπλασιαστή» επιμένοντας ωστόσο στην ίδια «συνταγή». Όμως δεν πρόκειται για λάθος αλλά για καθαρά ταξική επιλογή. Πρώτα βάζουν τα συμφέροντα των πιστωτών, του χρηματιστικού κεφαλαίου και κυρίαρχων ελίτ σε εθνικό και υπερεθνικό επίπεδο. Συνειδητά εφαρμόζουν πολιτική δήμευσης του ελληνικού λαού και λεηλασία της δημόσιας περιουσίας. Η κυβέρνηση σε ρόλο «δικαστικού επιμελητή» και η υπερεθνική τρόϊκα σε ρόλο εισαγγελέα. Ωστόσο σύμφωνα με τις ομολογίες τους το χρέος δεν θα είναι βιώσιμο ούτε το 2022 ακόμα κι αν εφαρμοστεί πλήρως το Μνημόνιο και προκύψουν «πρωτογενή πλεονάσματα» στον προϋπολογισμό.!

Ανατροπή Μνημονίου και διαγραφή χρέους πάνε μαζί

Η ανατροπή αυτής της πολιτικής αποτελεί ζωτική ανάγκη «για τη σωτηρία του ελληνικού λαού». Βασική αρχή του δικαίου είναι «salus populi suprema lex esto».! Η κατάργηση του Μνημονίου και η διαγραφή του χρέους, τουλάχιστον στο μεγαλύτερο μέρος αποτελεί ενιαία επιλογή. Δεν μπορεί να υπάρξει το ένα χωρίς το άλλο. Η διαγραφή πάνω από 80% και εξόφληση του υπολοίπου με ρήτρα ανάπτυξης δεν είναι «αριστερός μαξιμαλισμός» όπως πιστεύουν ορισμένοι ακόμα και εντός της αριστεράς, αλλά βασική προϋπόθεση «βιωσιμότητας» (εξοφλησημότητας) του και επιβίωσης του ελληνικού λαού.! Αυτό όμως είναι το πρώτο βήμα και δεν επαρκεί. Χρειάζεται συνολική εναλλακτική πολιτική, που βασικά της σημεία περιέχονται στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ (εθνικοποίηση-κοινωνικοποίηση τραπεζών, πάταξη φοροκλοπής και φοροδιαφυγής «εχόντων και κατεχόντων», παραγωγική ανασυγκρότηση, στήριξη αγοραστικής δύναμης μισθών-συντάξεων και κοινωνικών δαπανών, επιστροφή στο δημόσιο βιώσιμων ΔΕΚΟ, καταπολέμηση καρτέλ, ρύθμιση αγορών, δημοκρατικές αλλαγές στις λειτουργίες του κράτους, ισότιμες σχέσεις με όλες τις χώρες, κά).

Το ταξικό περιεχόμενο της Παραγωγικής Ανασυγκρότησης

Εδώ θα περιοριστούμε σε μια σύντομη σχετικά ανάλυση του ταξικού περιεχομένου της παραγωγικής ανασυγκρότησης (Π.ΑΝ) που συμπυκνώνουμε σε 7+1 ερωτήματα και απαντήσεις.!

1. Ποιος ο στόχος και το είδος της «Π.ΑΝ»; Στο επίκεντρο είναι οι κοινωνικές ανάγκες, η αύξηση της απασχόλησης και η μείωση της ανεργίας, το περιβάλλον και το νέο παραγωγικό πρότυπο. Αυτό συνεπάγεται «σχέδιο», δηλ. «δημοκρατικό προγραμματισμό» σε εθνικό, χωροταξικό, περιφερειακό και δημοτικό επίπεδο, με εξασφάλιση ουσιαστικής συμμετοχής και ελέγχου του ίδιου του λαού, σε όλα τα στάδια επεξεργασίας και εφαρμογής του, στα πρότυπα του «συμμετοχικού προϋπολογισμού».!

2. Σε ποιους τομείς και κλάδους «Π.ΑΝ»; Πρώτος και βασικός ο αγροτικός (γεωργία, κτηνοτροφία, αλιεία) με στόχο μέγιστη δυνατή αυτάρκεια σε τρόφιμα, σύμφωνα με το μοντέλο της «διατροφικής αυτοδυναμίας» (food sovereignty). Δεύτερος τομέας η βιομηχανία, με αξιοποίηση συγκριτικών πλεονεκτημάτων, δημιουργία ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων και ‘ανηφορικό δρόμο» βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας (αύξηση παραγωγικότητας αντί φθηνής εργατικής δύναμης). Τρόφιμα, ελαφριά βιομηχανία, νέες τεχνολογίες, αξιοποίηση πλουτοπαραγωγικών πόρων με σεβασμό στο περιβάλλον, κά. Τρίτος τομέας ενέργεια, ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών, σταδιακή απεξάρτηση από στερεά καύσιμα, ανακύκλωση απορριμμάτων. Τέταρτος, υποδομές-μεταφορές-δίκτυα, σύγχρονες τηλεπικοινωνίες, προτεραιότητα στα μέσα μαζικής τροχιάς, ειδικό πρόγραμμα σύνδεσης με νησιώτικες περιοχές, κοινωνικές υποδομές υγεία-παιδεία-πρόνοια-περιβάλλον, κά. Πέμπτος, τουρισμός, σύνδεση με αγροτική παραγωγή, ανάπτυξη εναλλακτικού τουρισμού, κά. Τέλος σύγχρονες υπηρεσίες, εμπόριο, χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, σφαίρα εξυπηρέτησης κά.

3. Με ποιους φορείς προώθηση της «Π.ΑΝ»; Πρώτος και βασικός ο δημόσιος τομέας, η σύγχρονη και αποτελεσματική δημόσια διοίκηση, ΔΕΚΟ, Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, ΟΤΑ, κά. Ο ιδιωτικός έχει ρόλο αλλά με νέο πλαίσιο λειτουργίας (έλεγχος καρτέλ και μονοπωλιακών δομών, ρύθμιση και έλεγχος αγορών, προγράμματα εκσυγχρονισμού και ανάπτυξης ΜΜ-Επιχειρήσεων, κά). Τέλος ο «κοινωνικός τομέας» (συλλογικές μορφές επιχειρηματικής δράσης, σύγχρονοι συνεταιρισμοί, εταιρίες λαϊκής βάσης, δικτυώσεις μικροεπιχειρήσεων, μορφές αλληλέγγυας οικονομίας κά).

4. Με τι πόρους στήριξη της «Π.ΑΝ»; Συνοπτικά τέσσερις + μία πηγές.! Πρώτον, εξοικονόμηση τοκοχρεολυσίων από τη διαγραφή χρέους. Δεύτερον, εγγύηση λαϊκών αποταμιεύσεων και χορήγηση πιστώσεων από το δημόσιο τραπεζικό σύστημα με αναπτυξιακά και κοινωνικά κριτήρια. Τρίτον, πάταξη φοροδιαφυγής και φοροκλοπής των «εχόντων και κατεχόντων», μείωση αντιπαραγωγικών δαπανών (κυρίως στρατιωτικών). Τέταρτον, από την ανάπτυξη, δηλ. την αύξηση της απασχόλησης και ΑΕΠ, αύξηση των δημοσίων εσόδων και εισοδημάτων). Τέλος συμπληρωματική πηγή οι «άμεσες ξένες επενδύσεις» (ΑΞΕ) και δανεισμός στα πλαίσια ειδικών συμφωνιών με άλλες χώρες και ειδικούς φορείς (Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, κά).

5. Με ποιους οικονομικούς μοχλούς στήριξη της «Π.ΑΝ»; Όλοι οι βασικοί μοχλοί οικονομικής πολιτικής άμεσα ή έμμεσα, στηρίζουν την ΠΑΝ. Συγκεκριμένα επιβολή φορολογίας με ταμιακά, κοινωνικά και αναπτυξιακά κριτήρια, εισοδηματική πολιτική ενίσχυσης της αγοραστικής δύναμης μισθών και συντάξεων, πιστωτική πολιτική με χαμηλότοκο δανεισμό δυναμικών ΜΜΕ για δημιουργία θέσεων εργασίας, ευρύ πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, κλαδικές πολιτικές με κάθετες και οριζόντιες δράσεις, ανάπτυξη έρευνας, προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης και εξειδίκευσης, κοινωνική πολιτική με στήριξη υποδομών και νέες θέσεις εργασίας, περιβάλλον (κτηματολόγιο, δασολόγιο, δασικοί χάρτες, κά).

6. Πώς κατανέμονται τα αποτελέσματα της ανάπτυξης; Εδώ μιλάμε για πρωτογενή και δευτερογενή διανομή και αναδιανομή του εισοδήματος. Βασικά κριτήρια η συμβολή του καθενός στην προσπάθεια της Π.ΑΝ, η κάλυψη των κοινωνικών αναγκών και η παραπέρα ανάπτυξη της οικονομίας, με κεντρικό στόχο τη γενικότερη άνοδο της λαϊκής ευημερίας. Αυτό θα γίνει σταδιακά, σταματώντας άμεσα τη «βύθιση» της κοινωνίας στη φτώχεια και ανεβαίνοντας «σκαλί-σκαλί» τον ανηφορικό δρόμο της οικονομικής ανασυγκρότησης, κοινωνικής και πολιτιστικής αναγέννησης.

7. Παραγωγική ανασυγκρότηση σε πιο διεθνές πλαίσιο; Φτάσαμε στο τελευταίο και ίσως κρισιμότερο ερώτημα. Ασφαλώς η πολιτική ΠΑΝ δεν θα είναι σε κενό «βαρύτητας». Οι εξωτερικές σχέσεις παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο λόγω συμμετοχής στην ΕΕ και ιδιαίτερα στην ευρωζώνη. Η γενική κατεύθυνση είναι πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική και ανάπτυξη ισότιμων και αμοιβαία επωφελών σχέσεων με όλες τις χώρες. Είναι όμως εφικτή μια τέτοια πολιτική στα πλαίσια της ευρωζώνης; Εδώ παίζουν δύο σενάρια. Προώθηση μικρομεταρρυθμίσεων στα όρια ανοχής της ευρωζώνης (πρόσφατη εμπειρία του ΑΚΕΛ στην Κύπρο), ή αμφισβήτηση των ορίων της για την επιβίωση του λαού ανοίγοντας δρόμο στη σοσιαλιστική προοπτική. Στη δεύτερη περίπτωση προβάλλει ένα δίλημμα. Προχωρούμε άμεσα με την ανάληψη της εξουσίας στην ΠΑΝ και συνολικά στην εναλλακτική πρόταση ή περιμένουμε να προκύψουν αριστερές κυβερνήσεις σε όλες τις χώρες ώστε όλες μαζί να ανατρέψουν το νεοφιλελεύθερο οικοδόμημα της ευρωζώνης; Την απάντηση στο κρίσιμο ερώτημα ο ΣΥΡΙΖΑ την αφήνει ανοικτή στις πολιτικές εξελίξεις. Αυτό που υπογραμμίζει ωστόσο είναι ότι οι βασικοί άξονες της εναλλακτικής πρότασης, όπως διατυπώθηκαν στην «Αθηναΐδα» και στην Πανελλαδική Συνδιάσκεψη, αποτελούν «κόκκινες γραμμές». Κατά συνέπεια η ενδεχόμενη εγκατάλειψη τους ή «αναδίπλωση» στο όνομα του «εφικτού» θα οδηγούσε ουσιαστικά σε «βελτιωμένη» εκδοχή της πολιτικής της σημερινής κυβέρνησης.!

Τέλος η όγδοη προϋπόθεση για την Π.ΑΝ. είναι η δημιουργία αριστερής κυβέρνησης με κορμό τις δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ και η κατάργηση με την ενεργητική στήριξη του ελληνικού λαού, του Μνημονίου και των δεσμεύσεων της δανειακής σύμβασης και εφαρμογή της εναλλακτικής στρατηγικής προοδευτικής εξόδου από την κρίση υπέρ των εργαζόμενων, της νέας γενιάς και συνολικά της κοινωνίας.

Leave a Comment