«ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΤΟ BREXIT ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΡΙΣΤΕΡΑ”

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ Γ. ΤΟΛΙΟΥ ΣΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΤΗΣ ΛΑ.Ε: BREXΙΤ, ΕΥΡΩΠΗ, ΕΛΛΑΔΑ

Ο βρετανικός λαός είπε ΝΑΙ στο Brexit από διαφορετικές αφετηρίες, κόντρα στις προσπάθειες εκφοβισμού και της έντονης κινδυνολογίας που έφτασε ως τη δολοφονία της άτυχης βουλευτίνας των Εργατικών Τζο Κοξ. Εξ’ όσων γνωρίζω, δεν υπήρχε μια αναλυτική τεχνοκρατική επεξεργασία για τις επιπτώσεις του Brexit στη Βρετανία και στην ΕΕ, καθώς και για τα πιθανά σενάρια «δράσεων» και «αντιδράσεων».! Στην ουσία με το Brexit άνοιξε ο «ασκός του Αιόλου» και μέρα τη μέρα βιώνουμε τις αντιφατικές συνέπειες ενός γεγονότος, όχι μόνο στην πολιτική ζωή της Βρετανίας, όσο και στο σύνολο της ΕΕ και σε κάθε χώρα-μέλος ξεχωριστά, μαζί και στην Ελλάδα.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει από ερευνητική άποψη, η μελέτη των αντιδράσεων των αστικών δυνάμεων της Βρετανίας και των κυρίαρχων ελίτ ΕΕ και της Ευρωζώνης, καθώς των διαφορετικών μερίδων της οικονομικής ολιγαρχίας και των χρηματοπιστωτικών αγορών, όπως επίσης των ιδεολογικών μηχανισμών του συστήματος και των σύγχρονων μέσων μαζικής ενημέρωσης, πριν και μετά το δημοψήφισμα.

Το αποτέλεσμα αιφνιδίασε τις κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις στη Βρετανία, στις χώρες της ΕΕ, καθώς και στις ΗΠΑ, ο ρόλος των οποίων δεν είναι απολύτως καθαρός στην επιλογή του Brexit. Ωστόσο όλοι εκ των υστέρων προσπαθούν να «χτίσουν θέσεις», με βάση τα ιδιαίτερα ανταγωνιστικά συμφέροντα και επιδιώξεις, στο φόντο της γενικότερης κρίσης που διέρχεται το νεοφιλελεύθερο οικοδόμημα της ευρωπαϊκής καπιταλιστικής ολοκλήρωσης και ιδιαίτερα της ΟΝΕ. Ήδη οι τριγμοί του Brexit έχουν οξύνει τα προβλήματα στο τραπεζικό σύστημα της Ιταλίας, καθώς της Γερμανίας και Γαλλίας, ενώ το φάσμα των κυρώσεων σε Ισπανία και Πορτογαλία, για υπέρβαση του ελλείμματος, ρίχνουν βαριά τη σκιά τους στην κλυδωνιζόμενη ευρωζώνη.

Ι. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΒΡΕΧΙΤ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Η απόφαση του βρετανικού λαού για αποδέσμευση από την ΕΕ, ασκεί αντιφατικές επιδράσεις στην οικονομία των άλλων χωρών μαζί και στην ελληνική. Στο σύντομο διάστημα που μεσολάβησε από το δημοψήφισμα και λαμβάνοντας υπ’ όψη τις «αντιδράσεις των αγορών», παρατηρείται μια διολίσθηση (υποτίμηση) της στερλίνας γύρω στο 14%, ενώ η αύξηση του ΑΕΠ σε Βρετανία και ΕΕ, θα είναι σχετικά μικρότερη το 2017 σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις. Σε ότι αφορά την ελληνική οικονομία, η επίδραση του Brexit, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, θα είναι περιορισμένης έκτασης.

Ειδικότερα η διολίσθηση της στερλίνας θα διευκολύνει τις αγγλικές εξαγωγές στην Ελλάδα, ενώ θα δυσκολέψει αντίστοιχα τις ελληνικές εξαγωγές στη Βρετανία. Επίσης θα κάνει σχετικά ακριβότερο τον τουρισμό βρετανών στην Ελλάδα, ενώ από την άλλη θα απαιτηθεί λιγότερο φοιτητικό συνάλλαγμα για σπουδές ελλήνων στη Βρετανία. Επίσης με την αποχώρηση της Βρετανίας θα μειωθούν οι εισφορές της στον προϋπολογισμό της ΕΕ, άρα θα υπάρξει αύξηση εισφορών των άλλων χωρών, ενώ θα σταματήσει η επιστροφή κονδυλίων στη Βρετανία. Για να έχουμε μια εικόνα, o 2014 η Βρετανία εισέφερε στον προϋπολογισμό της ΕΕ 11,3 δις και πήρε 7,1 δις, ενώ η Ελλάδα εισέφερε 1,8 δις και πήρε 7,1 δις. Το τελικό αποτέλεσμα του Brexit στην Ελλάδα προβλέπεται οριακό. Όσον αφορά τους έλληνες εργαζόμενους στη Βρετανία, στο εξής θα χρειάζεται άδεια (visa) εργασίας και παραμονής.

Τέλος, σε περίπτωση που τεθεί σε εφαρμογή η εξαγγελία του υπουργού οικονομικών της Βρετανίας Τζόρτζ Όσμπορν, ότι ο φόρος των ξένων επιχειρήσεων στη Βρετανία από 20% θα πάει λιγότερο από 15%, θα ενθαρρύνει προφανώς την εγκατάσταση μεγάλων ελληνικών επιχειρήσεων στη Βρετανία και σε μείωση των δημοσίων εσόδων. Αξίζει να σημειώσουμε ότι στη δήλωση Όσμπορν απάντησε ο γάλλος πρωθυπουργός Μανουέλ Βαλς, ότι η Γαλλία θα δημιουργήσει ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς για εταιρίες και εργαζόμενους του City του Λονδίνου, με στόχο να μετατρέψει το Παρίση σε Χ/Π-κέντρο της Ευρώπης. Στο χορό των δηλώσεων μπήκε και ο κ.Σόϊμπλε, δηλώνοντας από την πλευρά του, ότι «δεν επιθυμεί φορολογικό ντάμπινγκ στην Ευρώπη και ότι δεν πρόκειται να ξεκινήσει κούρσα για το χαμηλότερο φόρο».!

Τα πιο πάνω γεγονότα δείχνουν ότι στην αξιολόγηση των επιδράσεων του Brexit, είναι αναπόφευκτο να υπάρχουν διαφορές μεταξύ βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων εκτιμήσεων, διότι δεν έχει ακόμα ξετυλιχτεί όλο το «κουβάρι» των αλληλοεπιδράσεων. Οι αρχικές εκτιμήσεις πρέπει να θεωρούνται ενδεικτικές.

ΙΙ. ΠΩΣ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ ΤΟΒΡΕΧΙΤ”, ΕΝΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟGREXIT

Το πιο σημαντικό ίσως ερώτημα για τον ελληνικό λαό και τη ριζοσπαστική Αριστερά είναι: Πως επηρεάζει το «Brexit», ένα πιθανό «Grexit» της Ελλάδας από την Ευρωζώνη και προοπτικά από την ΕΕ;

Το καλύτερο θα ήταν να είχαμε ένα Left Brexit (Lexit), γεγονός που θα διαμόρφωνε εντελώς νέα δεδομένα, τόσο για το βρετανικό λαό, όσο και για τους λαούς της ΕΕ, μαζί και τον ελληνικό λαό. Ωστόσο υπάρχει το «second best» (δεύτερο καλύτερο).! Ακόμα και το «καπιταλιστικό» Brexit, δεν πρέπει να αφήνει αδιάφορη την Αριστερά για συγκεκριμένους πολιτικούς λόγους. Κατ’ αρχάς για τον ίδιο το βρετανικό λαό, είναι προτιμότερο να έχει αντιμέτωπη την άρχουσα τάξη της Βρετανίας, από τη συνασπισμένη δύναμη των αρχουσών τάξεων της ΕΕ, με τη μορφή μιας νέας Ιεράς Συμμαχίας. Ακόμα και μικρές νίκες για βελτίωση της κατάστασης του βρετανικού λαού, είναι ευκολότερες εκτός, παρά εντός της ΕΕ με τις δεσμεύσεις του «Συμφώνου Σταθερότητας» κά.

Όσο αφορά τους λαούς της Ευρώπης και πρώτα απ’ όλα τον ελληνικό λαό, το Brexit σπάει την αντίληψη του «μονόδρομου» της νεοφιλελεύθερης ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και μάλιστα στη σκληρή εκδοχή της ευρωζώνης με τους πολλαπλούς «πυλώνες» στήριξης της. Το Brexit αμφισβητεί τη λογική των «φυλακισμένων λαών» με δεσμοφύλακες τη Μέργκελ και Σόϊμπλε, ενισχύει αντικειμενικά τον αγώνα των δυνάμεων που επιδιώκουν την ανατροπή των Μνημονίων και του αντιδραστικού οικοδομήματος της ΟΝΕ.

Επίσης το Brexit ανατρέπει τα στερεότυπα της κινδυνολογίας και του φόβου περί «Αρμαγεδδών» που θα ενσκήψει με την αποδέσμευση από το ευρώ και ΕΕ. Στηρίζει επίσης την ιδέα ότι υπάρχει εναλλακτική λύση για τους λαούς εκτός πυλώνων της ΟΝΕ, η οποία είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρα με εφαρμογή αριστερής πολιτικής. Από την άλλη το Brexit φέρνει στο προσκήνιο το κρίσιμο ζήτημα της ποιότητας των σχέσεων συνεργασίας μεταξύ χωρών.

Θα είναι στη βάση του ανταγωνισμού και της ισχύος που έχει στο DNA της η ΕΕ, ή με βάση την ισότιμη και αμοιβαία επωφελή συνεργασία των λαών; Θα πρόκειται για μια Ευρώπη των πολυεθνικών ή για μια Ευρώπη των εργαζόμενων και των λαών; Αρκεί ένας κούφιος και αφηρημένος «ευρωπαϊσμός» (στην ουσία αντιδραστικός διεθνο-κοσμοπολιτισμός), ή θα στηρίζεται στη φιλική προσέγγιση, αλληλεγγύη και ισότιμη συνεργασία των λαών; Μπορούν αυτά να εξασφαλιστούν στο ιμπεριαλιστικό κέντρο της ΕΕ και στη φυλακή της ευρωζώνης, ή χρειάζονται ρήξεις αρχίζοντας από τους πιο «αδύνατους κρίκους» ώστε να ξεκινήσουν οι διαδικασίες μιας «αλυσιδωτής αντίδρασης» σε όλη την ΕΕ;

Τέλος το Brexit φέρνει στο προσκήνιο, με αφορμή την εμπειρία του ελληνικού δημοψηφίσματος, τη διασφάλιση της βούλησης του λαού, δηλαδή την περιφρούρηση της πραγματικής δημοκρατίας, από τις απόπειρες παραχάραξης και καταπάτησης της θέλησης του. Τέτοιες απόπειρες εκδηλώθηκαν ήδη στη Βρετανία μετά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, με την άθλια συμπαιγνία των «μ.μ.ε.» (δήθεν 3 εκατ. υπογραφές αμφισβήτησης του Brexit) και τελευταία με τις δηλώσεις του Επιτρόπου εξωτερικών υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, γερμανού Έλμαρ Μπρόκ, ότι το δημοψήφισμα έχει τάχα «γνωμοδοτικό» χαρακτήρα.! Αυτό δείχνει ότι η πορεία της αποδέσμευσης της Βρετανίας δεν έχει οριστικά κριθεί. Ενυπάρχει τόσο η περίπτωση του «εγκλωβισμού» (δήλωση Μέργκελ ότι «δεν πρέπει να βιαστούμε»), όσο και η περίπτωση ενός μη φιλικού «διαζυγίου» (δήλωση Ολάντ «να τελειώνουμε το συντομότερο»), εξ’ αιτίας των αντιθέσεων και ανταγωνιστικών συμφερόντων που περικλείει.

ΙΙΙ. TO GREXΙΤ ΑΠΑΙΤΕΙ PLAN BΣΕ ΔΥΟ ΠΡΑΞΕΙΣ

Το Brexit, θέτει στις δυνάμεις της ριζοσπαστικής Αριστεράς, την επεξεργασία ενός τεκμηριωμένου Plan B’ για την αποδέσμευση από το ευρωσύστημα. Τελευταία κι άλλοι μιλούν για την ανάγκη ύπαρξης ενός Plan B’ (Β.Μεϊμαράκης) που ως πρόσφατα δεν θεωρείτο αναγκαίο. Ειδικότερα το συγκεκριμένο σχέδιο απαιτεί ένα Plan B’ σε δύο πράξεις. Την άμεση αποδέσμευση από την ευρωζώνη και την αντίθεση με τις πολιτικές της ΕΕ με προοπτική την αποχώρηση. Η πρώτη πράξη, μετά από βασανιστικές προσπάθειες έχει σε μεγάλο βαθμό προσδιοριστεί ο «οδικός χάρτης». Όμως στη δεύτερη περίπτωση υπάρχουν μόνο οι επικεφαλίδες.!

Να σημειώσουμε ότι ορισμένες δυνάμεις στο χώρο της Αριστεράς που θεωρούν ρεφορμιστική την ιδέα της αποδέσμευσης από την ευρωζώνη (όπως πχ το ΚΚΕ) και προβάλλουν ως μόνη ριζοσπαστική λύση την αποδέσμευση από την ΕΕ, δεν έχουν ως τώρα καταθέσει κάποια τεκμηριωμένη επεξεργασία, πέρα από τη γενική πολιτική θέση. Αυτό το κενό χρειάζεται να καλυφθεί με συγκεκριμένη τεκμηρίωση των δυνατοτήτων εξόδου και ανάδειξης των πλεονεκτημάτων του εγχειρήματος, ώστε να περάσει πιο εύκολα η ιδέα στις μάζες και «να μετατραπεί σε υλική δύναμη», όπως θάλεγε και ο Μαρξ.!

Οι βασικές «συντεταγμένες» της αποδέσμευσης από την ευρωζώνη έχουν ήδη προσδιοριστεί. Κύριος στόχος είναι η ανάκτηση της χαμένης «εν πολλοίς» εθνικής και λαϊκής κυριαρχίας και πρώτα απ’ όλα η ανάκτηση των βασικών μοχλών άσκησης οικονομικής πολιτικής (δημοσιονομικής, νομισματικής, πιστωτικής, αναπτυξιακής, εισοδηματικής, κοινωνικής κλπ πολιτικής). Βασική προϋπόθεση η πλατιά και συστηματική ενημέρωση του ελληνικού λαού και η ενεργητική στήριξη της πολιτικής ρήξης με το ευρωσύστημα και τις δυνάμεις που το στηρίζουν.

Το νέο κύμα αντιλαϊκών μέτρων εν όψει της δεύτερης αξιολόγησης, προβλέπεται ιδιαίτερα οδυνηρό για τον ελληνικό λαό. Η εφαρμογή του αυτόματου δημοσιονομικού «κόφτη» που περικόπτει μισθούς, συντάξεις και τελικά ανθρώπινες ζωές, το άγριο φοροκυνηγητό για χρέη στις εφορίες, οι κατασχέσεις ακινήτων και τραπεζικών λογαριασμών, οι πλειστηριασμοί κατοικιών και επιχειρήσεων με «κόκκινα δάνεια» και παράδοση τους σε ξένα funds, το ξεπούλημα των ΔΕΚΟ και δημόσιας περιουσίας σε εγχώριους και ξένους ιδιώτες, φτωχοποίηση του ελληνικού λαού, εξανδραποδισμός νέων επιστημόνων στο εξωτερικό και τέλος μια χώρα «προτεκτοράτο» της γερμανικής Ευρώπης.!

Η ανατροπή αυτή της πολιτικής συνδέεται άμεσα με την αποδέσμευση από την ευρωζώνη και την εφαρμογή εναλλακτικής στρατηγικής φιλολαϊκής εξόδου από την κρίση, με κατάργηση Μνημονίων και λιτότητας, διαγραφή του χρέους, μετάβαση στο εθνικό νόμισμα, εθνικοποίηση τραπεζών και Τράπεζας Ελλάδος, σχέδιο παραγωγικού-οικολογικού μετασχηματισμού, δραστική μείωση ανεργίας, ανάκτηση δημοσίου ελέγχου ΔΕΚΟ και επέκταση σε στρατηγικούς τομείς, ενίσχυση αγοραστικής δύναμης μισθών-συντάξεων, πολιτιστική αναγέννηση, ριζοσπαστικές αλλαγές στο κράτος, ανεξάρτητη και πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική ισότιμης συνεργασίας με όλες τις χώρες κά.

Το πρώτο μέρος του Plan B’ για τη «σωτηρία του ελληνικού λαού», αποτελεί συστατικό στοιχείο του μεταβατικού προγράμματος της ΛΑΕ για έξοδο της χώρας από την κρίση, με ορίζοντα τη σοσιαλιστική πολιτική. Εδώ προβάλλει το κρίσιμο ζήτημα της συγκέντρωσης των αναγκαίων δυνάμεων για την αποφασιστική προώθηση και του δεύτερου μέρους του σχεδίου, της αποδέσμευσης από την ΕΕ. Η άμεση προσφυγή στο λαό για στήριξη του εγχειρήματος με δημοψήφισμα, αποκτά μεγάλη σημασία για υπερνίκηση των πρόσθετων εμποδίων από τις κυρίαρχες δυνάμεις του συστήματος, σε εθνικό και υπερεθνικό επίπεδο.

Η κοινή δράση όλων των αριστερών και μνημονιακών δυνάμεων, σε κοινωνικό και πολιτικό επίπεδο, αποτελεί καθοριστικό παράγοντα στη δημιουργία ενός πλειοψηφικού μπλοκ και συγκρότησης μιας αντίστοιχης κυβέρνησης, που θα θέσει σε εφαρμογή το μεταβατικό πρόγραμμα. Η ανάπτυξη ισχυρού κινήματος αλληλεγγύης μεταξύ των λαών και αριστερών και προοδευτικών δυνάμεων στην Ευρώπη και στον κόσμο, αποτελεί επίσης κρίσιμο παράγοντα επιτυχούς έκβασης της προσπάθειας. Όπως αντίστοιχα η έκφραση αλληλεγγύης στο βρετανικό λαό για να μην παραχαράξουν τη βούληση του.!!

Η «Λαϊκή Ενότητα» στο μέτρο του δυνατού, θα κάνει ότι μπορεί για άμεση προώθηση του σχεδίου «σωτηρίας του ελληνικού λαού» από τη φτωχοποίηση, την παραγωγική και την κοινωνική παρακμή, για άνοιγμα του δρόμου σε μια ελπιδοφόρα προοπτική της χώρας και κυρίως της νέας γενιάς.

Leave a Comment