επιμέλεια Κωνσταντίνα Ναθαναηλιδου

Η μάχη του Στάλινγκραντ (χρονικό)

Μετά την καταστροφική επιχείρηση του 1941 για την κατάληψη της Μόσχας, οι Γερμανοί σταθεροποίησαν τις θέσεις τους στην Ουκρανία και την άνοιξη του 1942 ήταν έτοιμοι να εξαπολύσουν νέα επίθεση κατά της Νότιας Ρωσίας

Την επίθεση αυτή η Γερμανία τη σχεδίαζε από τα τέλη του 1941, αλλά οι σχεδιασμοί έλαβαν ολοκληρωμένη μορφή στρατιωτικού σχεδίου στις 5 του Απρίλη του 1942, όταν το γερμανικό στρατιωτικό επιτελείο εξέδωσε τη διαταγή No 41, whereby main objective of the German troops was the crash of Soviet resistance and the occupation of most of the key military and economic centers of the USSR.

Ο Χίτλερ, με την παρότρυνση των οικονομολόγων του Τρίτου Ράιχ, επιδίωκε να θέσει υπό τον έλεγχό του τις πετρελαιοφόρες περιοχές του Καυκάσου, προκειμένου να εξασφαλίσει τις αναγκαίες ποσότητες πετρελαίου, που θα του επέτρεπαν να συνεχίσει τον πόλεμο.

Η μάχη του Στάλινγκραντ, χωρίζεται σε δύο μεγάλες περιόδους. Την αμυντική μάχη από τις 17 Ιούλη έως τις 18 Νοέμβρη,1942 όπου ο Κόκκινος Στρατός ήταν αμυνόμενος και την επιθετική από τις 19 Νοέμβρη έως τις 2 Φλεβάρη 1943, όπου περνά στην αντεπίθεση και κατακτά την τελική νίκη

αμυντική μάχη 1^η περίοδος από τις 17/07 έως τις 18/11/1942

Στις 28 June 1942 οι Γερμανοί πέρασαν στην επίθεση και ύστερα από σφοδρές μάχες ο σοβιετικός στρατός κατάφερε να τους σταματήσει στο Βορονέζ

το κύριο βάρος του πολέμου μεταφέρθηκε νοτιότερα προς την κατεύθυνση του Στάλινγκραντ

Η επίθεση εκδηλώθηκε με τη γρήγορη προέλαση του γερμανικού στρατού (850.000 άνδρες), που απώθησε τους Σοβιετικούς στις όχθες του ποταμού Δον, στο τέλος του Ιουλίου. Η εύκολη προέλαση των δυνάμεών του έκανε τον Χίτλερ να πιστέψει ότι επρόκειτο για μια επιχείρηση περιπάτου. ,και να αποσύρει την 4η Στρατιά Τεθωρακισμένων από το μέτωπο του Στάλινγκραντ για να την ενσωματώσει στην Ομάδα Στρατιών Α, που επιχειρούσε στον Καύκασο.

.on 17 July άρχισε η μάχη για την πόλη στον ποταμό Τσιρ

on 28 Ιουλίου εκδίδεται η διαταγή αρ. 227

Ο Στάλιν, ήταν αποφασισμένος να αντισταθεί, με κάθε κόστος «Ούτε ένα βήμα πίσω. Ο Βόλγας έχει μια όχθη».

Στις 23 August ξεκίνησε ανελέητος βομβαρδισμός της πόλης μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα το 80% της κτιριακής υποδομής της πόλης καταστράφηκε 40.000 πολίτες έχασαν τη ζωή τους

το απόγευμα της ίδιας μέρας έφτασαν τα τεθωρακισμένα στο σταλινγκραντ δεν κατάφεραν όμως να καταλάβουν την πόλη .Η πόλη είχε περικυκλωθεί

 

September

Τις πρώτες μέρες τα χερσαία τμήματα της «Βέρμαχτ» είχαν σχεδόν περικυκλώσει την πόλη. Η μόνη γραμμή ανεφοδιασμού που απέμενε ήταν από τη θαλάσσια οδό του Βόλγα.

 

Στις 9 Σεπτεμβρίου τη διοίκηση της 62^ης στρατιάς ανέλαβε ο Βασιλη Τσουικοφ

 

Στις 14 Σεπτεμβρίου ο Τσουικωφ έφτασε στο αρχηγείο της 62^ης στρατιάς την ίδια μέρα τα πρώτα τεθωρακισμένα εισέρχονται στην ερειπωμένη πόλη.

. Ο Τσούικοφ διατάσσει, την υποχώρηση των στρατευμάτων του, για να παρασύρει τον εχθρό μέσα στα συντρίμμια, ώστε να διεξάγει οδομαχίες. Οι Γερμανοί πέφτουν στην παγίδα.

Τα δυο μεγαλύτερα πλεονεκτήματα της Βέρμαχτ, ο αιφνιδιασμός και η ευελιξία δίνουν τη θέση τους σε ένα πόλεμο φθοράς, ένα πόλεμο εκ του συστάδην, για τον οποίο δεν είχαν προετοιμαστεί., τα τεθωρακισμένα τους δε μπορούσαν να κινηθούν και εξαναγκάσθηκαν σε μάχες ελεύθερων σκοπευτών ή σώμα με σώμα.

το Σεπτέμβρη η πόλη κινδύνεψε να κυριευτεί από τον εχθρό, αφού αυτός κατάφερε να περάσει στο εσωτερικό της και να φτάσει ως το κέντρο της.

Μάλιστα, το ραδιόφωνο του Βερολίνου έσπευσε να ανακοινώσει πως τοΣτάλινγκραντ έπεσε. Παρόμοιες ανακοινώσεις βγήκαν και στις κατεχόμενες χώρες, όπως και στην Ελλάδα, όπου, μεταξύ άλλων, κυκλοφόρησε προκήρυξη με τίτλο «ΕΠΕΣΕ ΤΟ ΣΤΑΛΙΝΓΚΡΑΝΤ

Στα μέσα Οκτωβρίου η κατάσταση για τους αμυνομένους ήταν απελπιστική, ο ανεφοδιασμός από τον Βόλγα, δυσκόλεψε γινόταν κάτω από τα πυρά των γερμανικών όπλων. οι συγκρούσεις γενικεύτηκαν σε όλη την πόλη Οι μάχες γίνονταν στους δρόμους της πόλης, στα σπίτια, στα εργοστάσια και στη δεξιά όχθη του Βόλγα. Ηταν αδιάκοπες, μέρα και νύχτα

Yet, και το ηθικό των επιτιθεμένων είχε καταπέσει, εξαιτίας της κόπωσης, του επερχόμενου χειμώνα, αλλά και των βαρύτατων απωλειών.

Τον Νοέμβριο του 1942, it 90% Stalingrad was a pile of rubble and was under the control of the Germans. The only buildings that were left standing were some factories were kept tooth and nail the defenders for the needs of their supply.

 

Για τρεις μήνες το κατεστραμμένο Στάλινγκραντ έγινε θέατρο σκληρών συγκρούσεων, πρωτοφανούς αγριότητας, αλλά και ανείπωτου ηρωισμού. Δρόμοι, οικοδομικά τετράγωνα, ακόμη και μεμονωμένα κτίρια διεκδικούνταν πόντο με πόντο και με το μεγαλύτερο πείσμα από τους εμπόλεμους, σε μάχες εκ του συστάδην.,

οι ελεύθεροι σκοπευτές του Κόκκινου Στρατού, έκαναν θραύση υπό την κάλυψη των ερειπίων, ρώσοι ξεφύτρωναν από παντού από τους υπονόμους από τα υπόγεια ( ο πόλεμος των αρουραίων )

Ο Στάλιν, yet, δεν είχε πει την τελευταία του λέξη.

Οι Γερμανοί είχαν υποτιμήσει το πείσμα των Σοβιετικών και το «στρατηγό» χειμώνα. Αν και είχαν κατακτήσει το 90% της ερειπωμένης πόλης, απομακρύνονταν ολοένα και περισσότερο από τις γραμμές του ανεφοδιασμού Ο μεγαλύτερος κίνδυνος όμως καραδοκούσε στην απέναντι όχθη του Βόλγα,

η σοβιετική διοίκηση, even when the tough defensive battles were held, σχεδίαζε τις μελλοντικές επιχειρήσεις και συγκέντρωνε δυνάμεις και μέσα για μεγάλη αντεπίθεση ο Στρατάρχης Γκεόργκι Ζούκοφ συγκέντρωνε δύναμη ενός εκατομμυρίου ανδρών.

Στις 13 Νοέμβριου , εγκρίθηκε από την ανώτατη διοίκηση και το γενικό επιτελείο σχέδιο με την κωδική ονομασία «Ουράν», που προέβλεπε την κύκλωση και εξόντωση του εχθρού στο Στάλινγκραντ. The project was conceived by the generals Georgi Zhukov and Aleksandr Vasilevsky and provided for the infringement of the reserve forces of the 6th Army, που τη συγκροτούσαν κακοεκπαιδευμένοι στρατιώτες των συμμαχικών χωρών του Άξονα (Ιταλοί, Κροάτες, Ρουμάνοι, Ούγγροι, αλλά και ντόπιοι συνεργάτες των Γερμανών). Το σχέδιο εγκρίθηκε από την ανώτατη διοίκηση με επικεφαλής τον Ι. Β. Στάλιν.

2^η περίοδος επιθετική από τις 19/11 εως τις 02/02/1943

on 19 Νοεμβρίου 1942 οι Σοβιετικοί έθεσαν σε εφαρμογή την επιχείρηση «Ουρανός». Εκμεταλλευόμενοι την «αχίλλειο πτέρνα» της διάταξης των γερμανικών δυνάμεων, πραγματοποίησαν επίθεση στα δύο ασθενή άκρα, που φυλάσσονταν από Ιταλους, Κροάτες, Ρουμάνους, Ούγγρους, αλλά και ντόπιους συνεργάτες των Γερμανών

, on 20 Νοεμβρίου 1942, η 6η στρατιά περικυκλώθηκε με μιαν αιφνιδιαστική και οργανωμένη επίθεση του Κόκκινου Στρατού.

Hitler rejects the constant calls of Paulus to retreat and is committed to sending aid An overpass erected because supply of trapped German forces arrived at miserably failure

Στις 8 Ιανουαρίου 1943 οι ρώσοι στέλνουν τελεσίγραφο για παράδοση ή ολοκληρωτική καταστροφή της 6ης στρατιάς. Ο Πάουλους επικοινωνεί για τελευταία φορά με το Βερολίνο. Η απάντηση που έλαβε ήταν η εξής:

«Παράδοση ανεπίτρεπτη. Έκτη στρατιά θα κρατήσει τις θέσεις της μέχρι ενός, until the last bullet and the heroic resistance will provide an unforgettable contribution to the establishment of a defensive front for the salvation of the Western World ".Παράλληλατον προάγει σε στρατάρχη, .

Η απόρριψη του τελεσιγράφου από τη γερμανική διοίκηση σήμανε και την τελευταία φάση της μάχης του Στάλινγκραντ, όπου οι σοβιετικές στρατιωτικές δυνάμεις άρχισαν την επίθεση για την ολοκληρωτική συντριβή του εχθρού

Στις 31 Γενάρη του 1943, issued a communiqué of the High Command of the Soviet Armed Forces to crush the Germans on the Volga.

Στις 31 Γενάρη του 1943 παραδόθηκε η νότια ομάδα των γερμανικών δυνάμεων με επικεφαλής το διοικητή της 6ης στρατιάς, Φ. Πάουλους,

Έως τις 2 Φεβρουαρίου είχε καμφθεί και η τελευταία εστία αντίστασης.

on 2 του Φλεβάρη, ο Ι. Β. Στάλιν απηύθυνε ημερήσια διαταγή προς τα στρατεύματα του Ντον, όπου έλεγε:

«Στον αντιπρόσωπο του Αρχηγείου της Ανώτατης Διοίκησης του στρατού, στρατάρχη του πυροβολικού σ. Βορόνοφ.

Στον διοικητή των στρατευμάτων του μετώπου του Ντον, στρατηγό σ. Ροκοσόφσκι.

I congratulate you and the troops of the front of the Don for the successful cleanup of enemy troops had circled close to Stalingrad. Εκφράζω τις ευχαριστίες μου σε όλους τους μαχητές, διοικητές και πολιτικούς καθοδηγητές του μετώπου του Ντον για τις εξαιρετικές αυτές πολεμικές επιχειρήσεις». Λίγες μέρες αργότερα, στην 25η επέτειο της ίδρυσης του Κόκκινου Στρατού, ο Στάλιν θα χαρακτηρίσει τη μάχη του Στάλινγκραντ «τη μεγαλύτερη στην ιστορία των πολέμων».

.Στις 3 του Φλεβάρη του 1943, η Ανώτατη Διοίκηση Ενόπλων Δυνάμεων της Γερμανίας εξέδιδε ένα ειδικό ανακοινωθέν, στο οποίο αναφερόταν: «Η μάχη του Στάλινγκραντ ετελείωσε. Πιστοί στον όρκον τωννα πολεμήσουν μέχρι τελευταίας πνοής, οι άνδρες της Εκτης Στρατιάς, υπό την υποδειγματικήν ηγεσίαν του στρατάρχου Πάουλους, paid under the enemy's superiority and under adverse conditions facing our century forces ". Reading of the communication by radio togermaniko preceded drumming in low tone and after reading the second part was played Thursday Symphony by Beethoven. Στη συνέχεια, γνωστοποιήθηκε πως με εντολή του Χίτλερ είχε κηρυχτεί τετραήμερο εθνικό πένθος, στο διάστημα του οποίου όλα τα θέατρα, οι κινηματογράφοι και τα κέντρα διασκέδασης της χώρας θα παρέμεναν κλειστά.

Ήταν η πλέον αιματηρή συμπλοή στην ιστορία της ανθρωπότητας, καθώς ο αριθμός των νεκρών υπερέβη το ενάμισι εκατομμύριο

«η απίστευτη νίκη» του Κόκκινου Στρατού

. Ο ηρωικός αγώνας των κατοίκων του Στάλινγκραντ και του σοβιετικού στρατού απέσπασε τον παγκόσμιο θαυμασμό. Ήταν μια νίκη, που κερδήθηκε με σκληρές μάχες σώμα με σώμα «από κτίριο σε κτίριο,

Ήταν μια νίκη, στην οποία υποχρεώθηκαν να υποκλιθούν όλοι και προπαντός οι Αγγλοαμερικανοί.

«Είναι μία καταπληκτική νίκη», έγραψε ο Τσόρτσιλ στον Στάλιν.

Ο Ρούζβελτ, πιο διαχυτικός, did not hesitate to characterize the event "as one of the brightest chapters of war of peoples united against Nazism and its imitators"

.δυο από τους πρωταγωνιστές της νίκης έγραψαν

ο στρατάρχης Ζούκοφ «Η νίκη των στρατευμάτων μας στοΣτάλινγκραντ αποτέλεσε την αρχή της ριζικής καμπής του πολέμου υπέρ της ΕΣΣΔ… Από τη στιγμή αυτή, η σοβιετική διοίκηση πήρε ολοκληρωτικά τη στρατιωτική πρωτοβουλία και την κράτησε ως το τέλος του Πολέμου».

ο στρατάρχη Α. Μ. Βασιλιέφσκι,: «Η ψυχή της άμυνας του Στάλινγκραντ ήταν το Κομμουνιστικό Κόμμα. Το κόμμα ήταν, που κατηύθυνε όλες τις προσπάθειες του λαού και του στρατού στην υπεράσπιση της γραμμής του Βόλγα, ενέπνευσε τους μαχητές σε ηρωικά κατορθώματα».

. Η πόλη του Στάλινγκραντ πριν τη μάχη και η στρατηγική της σημασία

Το Στάλινγκραντ ήταν ένα από τα μεγαλύτερα βιομηχανικά κέντρα της Σοβιετικής Ένωσης.

η ευρύτερη περιοχή του Στάλινγκραντ, όπως και η ίδια η πόλη, έπαιζαν σημαντικό ρόλο στο πολεμικό- οικονομικό δυναμικό της Σοβιετικής Ένωσης. Στις παραμονές του πολέμου, το Στάλινγκραντ ήταν σημαντικό βιομηχανικό κέντρο της χώρας με 450.000 κατοίκους και 126 βιομηχανικές επιχειρήσεις .Το εργοστάσιο τρακτέρ του Στάλινγκραντ έφτιαχνε πάνω από τα μισά τρακτέρ της χώρας και το εργοστάσιο «Κράσνι Οκτιάμπρ» (Κόκκινος Οκτώβρης) έβγαζε κάθε χρόνο γύρω στους 800 χιλιάδες τόνους χάλυβα και περίπου 600 χιλιάδες τόνους ελασμάτων

Το Στάλινγκραντ θεωρήθηκε στρατηγικής σημασίας περιοχή για πολλούς λόγους. Ήταν ένα μεγάλο βιομηχανικό κέντρο στις όχθες του ποταμού Βόλγα (ζωτικής σημασίας θαλάσσιου δρόμου μεταξύ Κασπίας Θάλασσας και της βόρειας ρωσικής ενδοχώρας), η κατοχή του οποίου θα εξασφάλιζε τα νώτα των γερμανικών δυνάμεων που θα εξορμούσαν στον Καύκασο.».

Αγγλία και ΗΠΑ εγκαταλείψαν την ΕΣΣΔ στην τύχη της

Παρά τη σημασία που είχε η μάχη του Στάλινγκραντ για την έκβαση ολόκληρου του Β` Παγκόσμιου Πολέμου, η ΕΣΣΔ έδωσε αυτήν τη μάχη εντελώς μόνη και αβοήθητη, εγκαταλελειμμένη, reaching sometimes to the brink of disaster, από την οποία σώθηκε χάρη στα τεράστια αποθέματα δύναμης του σοβιετικού λαού και στις απεριόριστες δυνάμεις που έκρυβε το σοσιαλιστικό καθεστώς.

Οι δυτικές δυνάμεις, οι ΗΠΑ και η Αγγλία, έβλεπαν στη μάχη του Στάλινγκραντ τη δυνατότητα να υπάρξει, , μια αμοιβαία εξασθένηση της ΕΣΣΔ και της Γερμανίας, που θα τους έδινε τη δυνατότητα να ξεμπερδεύουν με το σοσιαλισμό και να μοιράσουν τις παγκόσμιες αγορές αναμεταξύ τους, χωρίς να μπλέκεται στα πόδια τους ένας μεγάλος ανταγωνιστής, as was Germany.

for he refused to open a second front in Europe against the forces of German fascism and enabled Hitler to concentrate on the eastern front huge number of forces and military equipment.

Μάλιστα, ο Τσόρτσιλ ταξίδεψε ο ίδιος στη Μόσχα για να ξεκαθαρίσει στον Στάλιν ότι μέσα στο 1942 οι ΗΠΑ και η Βρετανία δεν επρόκειτο να προχωρήσουν στο άνοιγμα του δεύτερου μετώπου.

In his memoirs, British Prime Minister clarifies with highly revealing way that sabotage the opening of the second front was a continuation of the same anti-Soviet policy, που ο ίδιος εφάρμοσε στην προπολεμική περίοδο.

, αναφερόμενος στις σκέψεις που έκανε μέσα στο αεροπλάνο που τον πήγαινε στην ΕΣΣΔ: έγραψε «Σκεπτόμουν την αποστολή που με έφερνε στο θλιβερό αυτό μπολσεβικικό κράτος., είχα προσπαθήσει με όλες τις δυνάμεις μου, να το στραγγαλίσω στη γέννησή του και ως την εμφάνιση του Χίτλερ το θεωρούσα θανάσιμο εχθρό της ελευθερίας και του πολιτισμού. Ποιο ήταν τώρα τοκαθήκον μου;: “Οχι δεύτερο μέτωπο το 1942″».

«Την επομένη της συνάντησης, ο Στάλιν έστειλε στον Τσόρτσιλ υπόμνημα, τα βασικά σημεία του : «Κατόπιν ανταλλαγής απόψεων γενομένης εις την Μόσχαν την 12 Αυγούστου ε.ε. διεπίστωσα ότι ο Πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας κ. Τσόρτσιλ θεωρεί αδύνατον την οργάνωσιν του δεύτερου μετώπου εις την Ευρώπην κατά το 1942. Ως γνωστόν, η οργάνωσις του δεύτερου μετώπου εις την Ευρώπην κατά το 1942 είχε αποφασιστεί κατά την διάρκειαν της επισκέψεως του Μολότωφ εις Λονδίνον και είχε περιληφθεί εις το κοινόν αγγλο- σοβιετικόν ανακοινωθέν, που εδημοσιεύθη την 12 Ιουνίου ε.ε… Είναι εντελώς ευνόητον ότι η Σοβιετική Διοίκησις Πάουλους εξεπόνησε σχέδια διά τας θερινάς και φθινοπωρινάς επιχειρήσεις της, calculated in the formation of the second front in Europe; in 1942. It is easy to understand that the denial of the Government of Great Britain to create a second front in Europe; in 1942 καταφέρει ηθικόν πλήγμα εναντίον ολοκλήρου της σοβιετικής κοινής γνώμης, που εβασίζετο εις την δημιουργίαν του δεύτερου μετώπου, δυσχεραίνει την θέσιν του Ερυθρού Στρατού εις το μέτωπον και προξενεί ζημίαν εις τα σχέδια της Σοβιετικής Διοικήσεως… Εγώ και οι συνάδελφοί μου νομίζομεν ότι το έτος 1942 παρέχει τους πλέον ευνοϊκούς όρους διά την δημιουργίαν δευτέρου μετώπου εις την Ευρώπην, δεδομένου ότι όλαι αι δυνάμεις των γερμανικών στρατευμάτων, και μάλιστα αι καλύτεραι, είναι απησχολημέναι εις το ανατολικόν μέτωπον, ενώ εις την Ευρώπη έχουν απομείνει ασήμαντοι δυνάμεις, και μάλιστα αι χειρότεραι. Είναι άγνωστον αν το έτος 1943 θα παρέχη τους ιδίους ευνοϊκούς όρους διά την δημιουργίαν δευτέρου μετώπου, όπως το 1942… Αλλά δυστυχώς εγώ δεν κατόρθωσα ναπείσω επ’ αυτού τον κύριον Πρωθυπουργόν της Μεγάλης Βρετανίας, ενώ ο κ. Χάριμαν, αντιπρόσωπος του Προέδρου των ΗΠΑ, κατά τις διαπραγματεύσεις εις Μόσχαν, υπεστήριξε απολύτως τον κύριον Πρωθυπουργόν»

H απόφαση των κυβερνήσεων των ΗΠΑ και Μ. Βρετανία ξεσήκωσε θύελλα διαμαρτυριών από το μαζικό και εργατικό κίνημα,. Στο συλλαλητήριο που οργάνωσε το Κογκρέσο των παραγωγικών συνδικαλιστικών οργανώσεων στις 22 Ιουλίου στη Ν. Υόρκη πήραν μέρος 60.000 άτομα . Σε έκκληση προς τον Ρούζβελτ το συγκεντρωμένο πλήθος ζητούσε «να εκπληρωθούν οι συμμαχικές υποχρεώσεις χωρίς καμιά αναβολή, before the adversary gain new advantages in the fight against the heroic Russian armies'. Εξίσου δυναμικές ήταν και οι αντιδράσεις της αγγλικής εργατικής τάξης για το άμεσο άνοιγμα δεύτερου μετώπου.

Η σημασία της μάχης του Στάλινγκραντ

Σ’ ένα λόγο του στις 9/9/1942, προς το στρατιωτικό του επιτελείο, ο Χίτλερ περιέγραφε ως εξής τη γερμανική επίθεση στο νότιο τομέα του ανατολικού μετώπου: «Βάλαμε σκοπό μας, πρώτο, να καταλάβετε τις τελευταίες μεγάλες σιτοπαραγωγικές περιοχές του αντιπάλου, δεύτερο, να καταλάβετε τις ανθρακοφόρες περιοχές, απ’ όπου θα προμηθευόμαστε κοκ, τρίτο, να προελάσετε προς τις πετρελαιοπηγές του και, τέταρτο, η επίθεση θα συνεχιστεί ως ότου κοπεί η τελευταία μεγάλη υδάτινη αρτηρία του Βόλγα».

Κρατώντας την περιοχή του Στάλινγκραντ, Soviet troops could hit any time the Germans in the Caucasus and the military command of the Germans realized that it would be able to dominate in the Caucasus without Stalingrad.

, αν κυριαρχούσαν στον Καύκασο οι Γερμανοί θα έρχονταν σε επαφή με τις τουρκικές δυνάμεις που ήταν έτοιμες να προσχωρήσουν στον άξονα, θα κατάφερναν να αποκόψουν την Υπεριρανική σιδηροδρομική γραμμή, απ’ όπου η ΕΣΣΔ επικοινωνούσε οδικά με τους συμμάχους της Αγγλους και Αμερικανούς και, ταυτόχρονα, θα μπορούσαν να προελάσουν προς την Ινδία, το Ιράν και το Ιράκ, γεγονός που θα τους έδινε τη δυνατότητα να γείρουν αποφασιστικά την πλάστιγγα του πολέμου με το μέρος τους.

την έκβαση της μάχης του Στάλινγκραντ, περίμενε και η Ιαπωνία, για να εισβαλει στις περιοχές της σοβιετικής Απω Ανατολής.

Το Στάλινγκραντ, δεν ήταν απλά μια ακόμη μάχη στο θέατρο του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου. Δεν ήταν καν μια από τις κρίσιμες μάχες.

Ηταν η μάχη που έκρινε όχι μόνο τα αποτελέσματα των μαχών του Ανατολικού Μετώπου, αλλά τη συνολική έκβαση του β παγκόσμιου Πολέμου. άλλαξε τη ροή του πολέμου.

. Εξολόθρευσε πολύτιμες στρατιωτικές δυνάμεις για τον Χίτλερ και ταπείνωσε τη γερμανική πολεμική μηχανή. was the first major defeat of the Wehrmacht and the first time a Nazi chief strategist delivered (ο επικεφαλής της 6ης Στρατιάς Πάουλους προβιβάστηκε από τον Χίτλερ σε Στρατάρχη μια μέρα πριν την παράδοσή του).

Η νίκη του Κόκκινου Στρατού κλόνισε το φασιστικό στρατιωτικό μπλοκ, , προκαλώντας πανικό και αγεφύρωτες διαφωνίες στο στρατόπεδό τους. Οι κυβερνώντες την Ιταλία, τη Ρουμανία, την Ουγγαρία και τη Φιλανδία, θέλοντας να αποφύγουν την επερχόμενη καταστροφή, άρχισαν να αναζητούν προφάσεις για να εξέλθουν από τον πόλεμο και να αγνοούν τις εντολές του Χίτλερ

O Κόκκινος Στρατός, gained the initiative of military operations and not lost by the end of the war

. Η ήττα των Γερμανών στις όχθες του Βόλγα σηματοδότησε την αντιστροφή του πολέμου υπέρ της ΕΣΣΔ και τη μακρά πορεία του Κόκκινου Στρατού προς το Βερολίνο.

C. Κ. Ζούκοφ: έγραψε

This battle has created favorable conditions for attacks of all Soviet fronts. The extermination of the Romanian Army and 8th Italian army led to the beginning of the political crisis in Romania and Italy. The victory of Stalingrad raised the prestige of the Soviet Union, had a positive impact on the development of the National Resistance Movement in the occupied countries and caused a great sense of appreciation for workers of all countries to the Soviet people. Πολλά κράτη, που έως τότε δε διατηρούσαν διπλωματικές σχέσεις με την ΕΣΣΔ, έσπευσαν να τις αποκαταστήσουν. Η Τουρκία και η Ιαπωνία αρνήθηκαν να μπουν στον πόλεμο κατά της ΕΣΣΔ.».

 

επιμέλεια

Κωνσταντίνα Ναθαναηλιδου